Μαζί με όλα τα άλλα άχρηστα που πουλάει η επιχειρηματική αφήγηση στον μικρομεσαίο (business plans, επιδοτήσεις, startups) είναι και η ρητορική του timing. Η κατάλληλη στιγμή. Ο κατάλληλος χρόνος. Λες και ο μέσος μικρομεσαίος ξέρει να διαβάζει τα σημάδια που δείχνουν θετικές αλλαγές στην αγορά. Λες και δεν είμαστε μια αγορά μιμητών που ασκούν επιχειρηματικότητα ανάγκης και όχι ευκαιρίας. Λες και δεν ζούμε σε σοβιετικό καθεστώς όπου το κράτος-ληστής παρεμβαίνει όποτε γουστάρει για να μαζέψει φόρους και πλούτο των ιδιωτών. Σ’ αυτή την αγορά και σ' αυτόν τον μικρομεσαίο λένε οι ειδικοί ότι πρέπει να έχει καλό timing! Κι ο μικρομεσαίος τις πιστεύει αυτές τις μπούρδες και νομίζει ότι πρέπει να διαβάζει την αγορά σαν τον Warren Buffet. Κι ενώ νομίζει ότι είναι σοφός που περιμένει την κατάλληλη στιγμή, στην ουσία έχει μπει σε μόνιμη αναμονή επειδή φοβάται. Και δεν ξέρει τι του γίνεται.
Η πραγματικότητα του "κατάλληλου χρόνου".
Η συντριπτική πλειοψηφία εξ ημών ακολουθούμε τις εξελίξεις, δεν διαλέγουμε τον χρόνο δράσης μας και χρησιμοποιούμε ό,τι έχουμε στα χέρια μας την δεδομένη χρονική στιγμή. Οπότε προς τι τόση σημασία στο timing; Εάν δεν ελέγχουμε τον χρόνο, τους πόρους και το αποτέλεσμα της παρέμβασής μας τότε προς τι τόσο δράμα γύρω από την "κατάλληλη στιγμή"; Εάν δεν υπάρχει η ασυμμετρία που προκαλεί καινοτομική επιχειρηματικότητα και νέα αξία, προς τι η φασαρία; Μήπως όσοι ασχολήθηκαν με το χρηματιστήριο, τα ΕΣΠΑ, τις εργολαβίες, τα Airbnb, δεν ήταν απλώς ακόλουθοι και μιμητές; Ποιος πέτυχε επιχειρηματικό timing σ'αυτή την χώρα των γραφειοκρατών συμβούλων όπου κάθε έννοια οργανικής Αλλαγής έχει απαγορευτεί από το κράτος; Οι ιδιώτες που παλαιότερα έκλειναν πετυχημένες επιχειρήσεις για να διοριστούν στο δημόσιο;;!! Πλάκα κάνουμε; Αυτοί μιλάνε για timing; Οι επιδοτούμενοι μπορούν να αντιληφθούν ως "κατάλληλο χρόνο" οτιδήποτε πέρα από την ώρα της εκταμίευσης των επιδοτήσεων;
Η έννοια του timing είναι υπερτιμημένη στην μικρομεσαία επιχειρηματικότητα. Και την ίδια στιγμή κανείς δεν μαθαίνει σε κανέναν ποια σημεία να διαβάζει, πως να βρίσκει ευκαιρίες, πως να αντιλαμβάνεται την αξία για τον πελάτη και το πως αλλάζουν οι προτιμήσεις του. Δηλαδή όλα εκείνα τα σημάδια που κάνουν συγκεκριμένη μια εντελώς αόριστη έννοια όπως το "κατάλληλο timing". Σημάδια! Όπως οι ναυτικοί μελετούσαν τα αστέρια και την παλίρροια. Ενδεικτικό σωστού χρονισμού είναι όταν είσαι κοντά στην ικανοποίηση του πελάτη! Αυτό ναι, είναι στοιχείο χειροπιαστό, μια σοβαρή ένδειξη ότι είναι καλή ώρα για επιχειρηματικό ξεκίνημα. Τα ξέρεις λοιπόν αυτά τα σημάδια; Όταν λες "καλύτερα να περιμένω" τι ακριβώς έχεις στοχεύσει που θα είναι καλύτερο αργότερα; Ποιος παραγωγικός συντελεστής θα βελτιωθεί ώστε να μην αποτύχεις; Ποιο ρεύμα θα ανοίξει; Θα αποκτήσεις πρόσβαση σε πελάτες; Ποιο χαρακτηριστικό της αγοράς παρατηρείς που περιμένεις να βελτιωθεί; Είναι κάτι συγκεκριμένο και ζωτικής σημασίας για την μπίζνα σου ή έτσι γενικά κι αόριστα προτιμάς μια μελλοντική δράση επειδή η παρούσα φαντάζει δύσκολη; Ποιος σου είπε ότι στο μέλλον θα παραμείνει σταθερό ό,τι είναι καλό σήμερα και μόνο το αρνητικό θα αλλάξει υπέρ σου; Πως είσαι σίγουρος ότι στο μέλλον η παρούσα ευκαιρία θα εξακολουθεί να ισχύει και θα είσαι κι εσύ πιο έτοιμος; Μπορεί το ρίσκο να είναι μεγαλύτερο τώρα αλλά να έχεις μεγαλύτερο περιθώριο κέρδους. Μπορεί αργότερα να είναι ευκολότερο αλλά να χουν μπει άλλοι χίλιοι μαζί με σένα. Ή να χει περάσει ανεπιστρεπτί οτιδήποτε έλαμψε για λίγη ώρα σαν ευκαιρία.
Ο άνθρωπος όταν μιλάει για "κατάλληλο timing" στην ουσία κρύβεται.
Ξέρεις καλά τι εννοώ. Πόσες φορές η υπομονή δεν έγινε δικαιολογία; Πόσες φορές δεν πόζαρες για "σοφός" που αντί να κινηθείς δραστικά εσύ ανέχτηκες μια ατυχή αργοπορία, ενώ κατά βάθος βολεύτηκες που δεν χρειάστηκε να ζωστείς θάρρος και αποφασιστικότητα και να κάνεις την αρχή; Πόσες φορές δεν ανέβαλες συνεχώς ό,τι ήθελες να κάνεις επειδή -δήθεν- η εποχή δεν ήταν κατάλληλη και οι συνθήκες αρνητικές, ενώ στην ουσία εσύ ήσουν αυτός που δεν κούνησε το δαχτυλάκι του; Πόσες φορές δεν έμεινες να χαϊδεύεσαι με τις ιδέες σου επειδή δεν είχες ούτε γνώση, ούτε κουράγιο, ούτε κίνητρο να κάνεις πράξη εκείνο που επιθύμησες; Αυτός που είναι δήθεν λοιπόν, όταν μιλάει για timing τις περισσότερες φορές κρύβει όσα δεν θέλει να παραδεχτεί:
- Είναι δειλός. Οι ιδέες είναι φθηνές, η Πράξη όμως θέλει κότσια και Απόδραση!
- Είναι ανέτοιμος. Δεν έχει κάνει προετοιμασία καθόλου, ή ξεκίνησε και μετά βαρέθηκε.
- Δεν ξέρει τι πρέπει να κάνει και πως ξεκινάει μια μπίζνα. Και δεν προσπαθεί να μάθει.
- Η έπαρση του πετυχημένου. Κάτι πέτυχε νωρίς ή κάτι του δόθηκε που το θεώρησε δικό του κατόρθωμα και έκτοτε δεν θέλει να τσαλακωθεί αν δεν γίνουν όλα "στην ώρα τους".
- Η πρόφαση της "τελειομανίας". Δεν είσαι τελειομανής φίλε. Φαντασμένος είσαι. Τελειομανής μπορεί να είναι μόνο ο χορτάτος κι ο ιδεαλιστής. Όχι ο επιχειρηματικός άνθρωπος.
- Η τεμπελιά της ηδονής. Κοινό ανασταλτικό όλων μας. "Ποιος πάει τώρα Ιθάκη, καλά είναι εδώ με την Κίρκη"...Πολλά όνειρα σταμάτησαν εν τη γενέση τους επειδή ο άνθρωπος νόμιζε ότι η ζωή είναι σαν την Τιβι που την κάνεις κουμάντο με το remote control.
Η αναμονή είναι υπερτιμημένη. Η Δράση είναι το παν!
Όπως ακριβώς τα business plan είναι παντελώς άχρηστα για τον μικρομεσαίο, έτσι είναι και η αναμονή. Η ψευδαίσθηση της "σοφής υπομονής" για ένα καλύτερο χρονισμό. Αυτά είναι μόνο για τους πολύ έμπειρους επιχειρηματίες που μάθανε να διαβάζουν την παλίρροια της αγοράς. Για τον μικρομεσαίο το μόνο που έχει σημασία είναι η Δράση. Ξεκίνα τώρα και κάνε ό,τι μπορείς με αυτό που έχεις. Εάν δεν είναι η ώρα να πετύχεις θα στο πει η πράξη. Δεν μπορείς να το ξέρεις από πριν. Είτε πετύχεις είτε αποτύχεις, η Δράση σε ωφελεί. Είτε θα γίνεις πλουσιότερος είτε θα γίνεις σοφότερος. Και θα έχεις ξανά την ευκαιρία να προσπαθήσεις. Ξανά και ξανά. Δεν ΕΙΣΑΙ έτοιμος, ΓΙΝΕΣΑΙ έτοιμος! Η Δράση σε κάνει. Κι όταν συνέχεια προσπαθείς με εκείνο που σε τρώει τότε έρχεται και η "κατάλληλη" ώρα. Δεν την ελέγχεις εσύ. Εσύ απλά πρέπει να είσαι εκεί και να παλεύεις. Τα άλλα θα έρθουν μόνα τους. Για κάθε 10 αποτυχίες θα ρθουνε 11 ευκαιρίες αν πάψεις να πιστεύεις τις κινηματογραφικές βλακείες περί ευκαιρίας που έρχεται μια φορά στην ζωή και σηκώνεσαι κάθε μέρα αποφασισμένος να προσπαθήσεις ξανά. Οι μνηστήρες της Πηνελόπης ήταν δειλοί, επαρμένοι τεμπέληδες, απλοί κομπάρσοι στην ιστορία εκείνου που παλεύει να σωθεί και καταλήγουν νεκροί κι ατιμασμένοι όταν ο πρωταγωνιστής επιστρέφει από το ναυάγιό του. Γιατί έγινε έτσι ο μύθος; Γιατί χάνουν τελικά εκείνοι που καβαντζώθηκαν ενώ ο θαλασσοδαρμένος βγαίνει νικητής; Επειδή βραβεύεται όποιος τολμάει ακόμα κι αν λανθάνει, ακόμα κι αν καθυστερεί και χάνεται, ακόμα κι αν χτυπιέται από χίλιους πειρασμούς. Ενώ ο εκ του ασφαλούς σκεπτόμενος, "πεθαίνει". Ατιμάζεται άπρακτος. Χωρίς ίχνος βραβείου...!!! Κάνε λοιπόν πράξη την μπίζνα σου. Σταμάτα να περιμένεις και κάν΄το. Όχι τυφλά! Έξυπνα. Παρατηρώντας. Σχεδιάζοντας ένα μικρό χάρτη. Αλλά κάν' το. Μην το τραβάς. Μην σπαταλάς χρόνο. Οτιδήποτε πέρα από μια λογική εκτίμηση της χρονικής συγκυρίας είναι παγίδα όπου κρύβονται αναβλητικότητα, δειλία, έπαρση, τεμπελιά. Όταν δεις ότι κάτι τραβάει πολύ κόψ'το μαχαίρι. Κάν' το όπως μπορείς ή σταμάτα να το σκέφτεσαι. Παρατήρησε την επικαιρότητα, μελέτα την ευκαιρία, βγες και μάζεψε πληροφορίες. Έλεγξε μικρο-αποσπάσεις, επιβεβαιώσεις και εξελίξεις. Γράφ'τα σε ένα μπλοκάκι για να βλέπεις την πρόοδό σου και όχι να τα ακούς μόνο μέσα στο μυαλό σου όπου όλα κρύβονται πίσω από χίλιες δυο δικαιολογίες κι ένα σωρό άλλες σκέψεις. Βρες πόρους και ξεκίνα. Δεν έχεις άπειρο χρόνο. Όλοι οι παραγωγικοί συντελεστές ανακυκλώνονται. Ο χρόνος όχι.