72. Ιεραρχίες ικανότητας

Ιεραρχία Ικανότητας είναι το φυσικό σύστημα επιλογής που ανταμοίβει τον καλύτερο και "τιμωρεί" τον ανίκανο. Ένα σύστημα διανομής σύμφυτο με την ανθρώπινη ύπαρξη όπου κουμάντο κάνουν οι ικανοί επειδή αντανακλαστικά όλοι μας διαλέγουμε εκείνον ο οποίος είναι ο καλύτερος για μια δουλειά. Κανένας δεν διαλέγει τον χειρότερο υδραυλικό, τον χειρότερο γιατρό, τον χειρότερο μηχανικό. Δεν είναι καν συνειδητή επιλογή. Δεν σκεφτόμαστε για να το κάνουμε, είναι default setting, μια διαδικασία βαθιά ριζωμένη στην εξέλιξη του ανθρώπινου είδους το οποίο δεν θα είχε επιβιώσει εάν αντί για τους ικανούς επιβράβευε τους άχρηστους. Αυτό αποδεικνύεται και από την συντριπτική αποδοχή της αριστείας ως το απόλυτο μέτρο μιας πετυχημένης κοινωνίας. Ανταμοίβεις τον καλύτερο και τον προβάλεις ώστε να δώσεις κίνητρο στους υπόλοιπους να του μοιάξουν.

---

Στο κυνήγι της επιβίωσης και της καταξίωσης η Ιεραρχία Ικανότητας είναι ο απόλυτος κανόνας. Και ο ανταγωνισμός είναι το εργαλείο της. Κανένας δεν αναβαθμίζει την θέση του με το να είναι χάλιας, μέτριος, εφησυχασμένος. Καμμιά κοινωνία δεν προκόβει όταν οδηγείται από τους χειρότερους. Καμμία επιχείρηση δεν αποκτά φήμη και πλούτο παράγοντας μάπα προϊόντα, με ηλίθιο marketing και χάλια εξυπηρέτηση. Η Ιεραρχία Ικανότητας είναι ο απόλυτος κριτής του ποιος θα ανέβει ψηλότερα, ποιον θα χειροκροτάμε, ποιον θα έχουμε για ηγέτη και πρότυπο. Χμμμμ....έλα πες το... Κάπου έχει μια τρύπα όλο αυτό εεε; Σκέφτεσαι "καλά τα λες ρε μάστορα αλλά ξέρεις, έχουμε εδώ κάτι ρεμπεσκέδες που πιάσανε καίρια πόστα, κάτι επιχειρήσεις που προκόψανε με μάπα προϊόντα & συμπεριφορά και κάτι ηγέτες που είναι το χειρότερο είδος που γνώρισε ποτέ αυτός ο τόπος". Και έχεις απόλυτο δίκιο. Αυτό ακριβώς συμβαίνει όταν ένα κοινωνικό σύνολο στερείται ανταγωνισμό, αριστεία και το κριτήριο αξιοσύνης και εμπιστεύεται τις τύχες του και τον πλούτο που παρήγαγε σε εκείνους που τον διανέμουν χωρίς να έχουν αναρριχηθεί ποτέ βάση ικανότητας.

Όταν υπονομεύεται η Ιεραρχία Ικανότητας.

Η Ιεραρχία πατάει πάνω στο ξεχωριστό ταλέντο που ο καθένας έχει και το οποίο πρέπει να ανακαλύψει. Και δεν θα το καταφέρει ποτέ αν περάσει την ζωή του υποβαθμισμένος σε στάνταρ άλλων που τον σπρώχνουν σε μια μετριότητα. Η Ιεραρχία πατάει και πάνω στο μεγαλύτερο κίνητρο του ανθρώπου: το ατομικό του συμφέρον. Εάν του το στερήσεις τον σακάτεψες κι αυτόν και την κοινωνία στην οποία ζει. Εάν εξισώσεις τον Ικανό με τον Μέτριο τότε καταστρέφεις την ιεραρχία και την αξιοκρατία. Σκοπός κάθε λογικής κοινωνίας δεν είναι να ελέγξει την ανθρώπινη επιλογή αλλά να επιβραβεύσει εκείνη που αναβαθμίζει πόρους, πλούτο και ανθρώπινη δυνατότητα. Να δώσει κίνητρα στην ικανότητα και το αποτέλεσμα και να τιμωρήσει την τεμπελιά και την αναξιότητα. Κάθε σύστημα το οποίο ξεφεύγει από αυτό το μοντέλο και προσπαθεί με το ζόρι να εφαρμόσει άλλο τρόπο επιλογής είναι καταδικασμένο να πεθάνει αφού πρώτα καταστρέψει την ανθρώπινη δημιουργικότητα.
​​Όταν ευνουχίζεις τους καλύτερους:

• δεν υπάρχει κίνητρο για αριστεία. Δεν έχει νόημα να προσπαθείς παραπάνω. Δεν υπάρχει ατομικό κίνητρο. Ο Ικανός βλέπει να τον εξισώνουν με τον "Τόσο-όσο να περνάμε" και παύει να προσπαθεί. Δημιουργούνται αντικίνητρα σκληρής δουλειάς, υψηλών στάνταρ, δημιουργικότητας, & προσωπικής εξέλιξης. Σταδιακά, όλος ο τρόπος ζωής γίνεται ένα αντικίνητρο απόδοσης & παραγωγικότητας και αρχίζει να βασιλεύει ο Ευκαιριακός και ο Περίπου. Ανθρωπότυποι που σε μια Ιεραρχία Ικανότητας θα ήταν στον πάτο. Όσο βασιλεύουν αυτοί, οι Ικανοί την κοπανάνε για άλλες Ιεραρχίες όπου ανταμοίβουν την αριστεία και αφορίζουν την μετριότητα.
• δεν υπάρχουν νικητές ηγέτες. Όταν επιτρέπεις τον Περίπου & τον Μέτριο να έχουν την ίδια επιλεξιμότητα με τον Ικανό τότε έχεις υποβαθμίσει τα αποτελέσματά σου στα στάνταρ τους. Ποιος στρατηγός θα φέρει νίκες; Ο πρωτοετής της Ευελπίδων; Ο βυσματούχος; Ή ο εμπειρόμαχος βετεράνος; Ποιος θα σχεδιάσει καλύτερα προϊόντα; Ο γιος του κυρ-Μήτσου ο "κρίμα το παιδί βάλτε το κάπου να βολευτεί"; Ή ο μηχανικός που αρίστευσε στην επιστήμη του; Ποιος θα γίνει επιχειρηματικό παράδειγμα; Το λαμόγιο και ο κρατικοδίαιτος; Ποιος θα διοικήσει; Ο γιος και η γκόμενα του αφεντικού; Όσο κυριαρχούν αυτοί, όλοι οι άξιοι θα την κοπανάνε σε άλλες Ιεραρχίες όπου η Ικανότητα βραβεύεται & ο ανταγωνισμός προστατεύεται. 
• δεν δημιουργείται πλούτος. Δεν υπάρχει επιχειρείν. Δεν γνωρίζουμε τον επιχειρηματικό άνθρωπο που παράγει Αξία και Νέα Ζήτηση. Δεν μας κάνει εκείνος που παράγει πλούτο, ευκαιρίες και θέσεις εργασίας. Ασχολούμαστε με τον νεόπλουτο, την τηλε-ξεβράκωτη, τον celebrity, τον διαπλεκόμενο μεσιτο-εργολάβο, τον συνδικαλιστή και όλους τους μετριο-ανίκανους που προβάλει το σύστημα προκειμένου οι Ικανοί να παραμένουν αφοπλισμένοι.
• δεν υπάρχει αυτογνωσία. Δεν ξέρει ο καθένας ποιος είναι, ποια είναι τα όριά του, ποια είναι η ιδανική επιλογή γι αυτόν. Δεν ανθίζουν τα χαρίσματα επειδή δεν εργαζόμαστε με υψηλά στάνταρ. Η πλειοψηφία κάνει ό,τι βρει αντί για εκείνο που της αρμόζει. Όσο η εκπαίδευση χαμηλώνει τα στάνταρ της τόσο θα βγαίνουν άνθρωποι ανίκανοι να παράγουν Αξία. Μια εκπαίδευση που καταντάει μαζική παραγωγή μεροκαματιάρηδων αφού ο κρατισμός ούτε μπορεί ούτε θέλει να δημιουργήσει Ιεραρχίες Ικανότητας & βασίζεται στους low performers.
• δεν υπάρχει σχέδιο δράσης. Χάνεται η επαφή με την πραγματικότητα. Πτυχιούχοι που δεν ξέρουν γιατί σπούδασαν, επιστήμονες που έγιναν γκαρσόνια ενώ εργάτες διορίστηκαν διοικητές, διοικητές που ξέμειναν να τυλίγουν σουβλάκια ενώ αμόρφωτοι φωνακλάδες παίρνουν αποφάσεις εκατομμυρίων, παιδιά που φάγανε τα χρόνια τους στην επιστήμη παρακαλάνε για εργασία part time. Η ιδιωτική πρωτοβουλία παρακάμπτεται για να επιβιώσει η κρατική συντεχνία. Στις φουρτούνες δεν υπάρχει αλλαγή πορείας γιατί κανένας δεν γνωρίζει άλλη πορεία και εκείνο που δημιούργησε το πρόβλημα είναι εκείνο που ποτέ δεν αναιρείται! Νομοτελειακά, πεθαίνει η δημιουργικότητα και η δυνατότητα προσαρμογής & αναγέννησης.

---

Όταν καταργείται η Ιεραρχία Ικανότητας δίνει την θέση της στην Ιεραρχία Δύναμης και Εξάρτησης.
Δηλαδή αντί για τους καλύτερους κάνουν κουμάντο όσοι έχουν δύναμη και όσοι εξαρτώνται από το σύστημα που περιορίζει τους ικανότερους.

Στις Ιεραρχίες Ικανότητας αναδεικνύονται οι καλύτεροι.

Γι αυτό οι ικανοί άνθρωποι θέλουν απλούς και ξεκάθαρους κανόνες. Σε συνθήκες αξιοκρατίας και ανταγωνισμού, ο ικανός πάντα θα υπερτερεί, ο μέτριος θα συμβιβάζεται και ο ανίκανος θα πρέπει να ανασκουμπωθεί. Εκείνοι που θέλουν τα πράγματα περίπλοκα είναι οι μέτριοι, οι ακατάλληλοι, εκείνοι που δεν κάνουν για τις θέσεις που προσβλέπουν και οι οποίοι δεν μπορούν να ευημερήσουν εάν το κράτος δεν περιορίσει τους ικανούς και τους high performers! Μέσα σε Ιεραρχίες Ικανότητας οι ακατάλληλοι θα χάσουν τα προνόμια που αδίκως απέκτησαν. Και τότε θα πρέπει να αποδεχθούν μια θέση άξια των ελλιπέστατων ικανοτήτων τους. Που σημαίνει ότι θα πρέπει να αποδεχθούν ότι δεν είναι για διευθυντές, μανατζαραίοι, προϊστάμενοι & market leaders. Είναι για κλητήρες και εργάτες.
Αριστεία, ηγεσία, αυτογνωσία, πρότυπα, παραγωγικότητα, σχέδιο δράσης. Κανένα άλλο σύστημα δεν μπορεί να τα δημιουργήσει τόσο φυσικά όσο μια Ιεραρχία Ικανότητας. Κανένα άλλο σύστημα δεν μπορεί να αναπαράξει αυτές τις ποιότητες σταθερά και μακροπρόθεσμα. Κανένα άλλο σύστημα δεν είναι τόσο διάφανο, τόσο αυταπόδεικτο, δεν αποτυπώνει καλύτερα Επίτευγμα & Ανταμοιβή, δεν προσφέρει έδαφος ώστε να αποδείξει κάποιος την αξία του. ​Κανένα άλλο σύστημα δεν συνδυάζει ταλέντο με ικανότητα και παραγωγή πλούτου για όλους.

​“First of all, there is a dream and the will to found a private kingdom,… Then there is the will to conquer: the impulse to fight, to prove oneself superior to others, to succeed for the sake, not of the fruits of success, but of success itself…Finally, there is the joy of creating, of getting things done, or simply of exercising one’s energy and ingenuity”

​​​Joseph Schumpeter - "Theory of economic development"

Το καθήκον κάθε δημιουργικού ανθρώπου είναι
​να επιζητάει τέτοιες Ιεραρχίες Ικανότητας.

Εκεί θα βρει το ταλέντο του, την Απόδραση και την Υπεροχή που θα φέρει νόημα στην ζωή του.
Η δουλειά του επιχειρηματικού ανθρώπου είναι να αναρριχάται αυτές τις Ιεραρχίες. Εκεί είναι το φυσικό του περιβάλλον, εκεί αποδίδει καλύτερα, εκεί έχει απαντήσεις που κανείς άλλος δεν έχει. Αυτός μόνο μπορεί να αντέξει την Αλλαγή και να παράξει Αξία όταν όλοι οι άλλοι γεμίζουν τα βρακιά τους στην κάθε αναποδιά επειδή δεν μάθανε να την αντιμετωπίζουν χωρίς "πατερίτσες". Αυτόν έπρεπε να δαμάσει ο κρατισμός ώστε να επικρατήσει η ευνουχιστική νοοτροπία του. Όταν ένας άνθρωπος κοιτάζει προς τα πάνω στην ιεραρχία ενός συστήματος βλέπει εκείνους που κάθονται εκεί και βλέπει ταυτόχρονα και τα αποτελέσματα που τους έφεραν εκεί.
Και αναπαράγει τα ίδια πρότυπα. Όταν ο αθλητής τρέχει δίπλα σε καλύτερους θα γίνει καλύτερος ο ίδιος. Όταν τρέχει δίπλα σε χειρότερους θα χειροτερέψει. Και όταν τρέχει δίπλα σε ντοπαρισμένους που δεν τιμωρούνται ποτέ, θα περιμένει κάθε φορά να τελειώσει η κούρσα για να πάει σπίτι του. Ή απλά θα πάει να τρέξει σε άλλη κούρσα. Ο τόπος μας δεν άδειασε από Ικανούς και Άριστους λόγω κρίσης. Είχε αδειάσει πολύ νωρίτερα εξαιτίας του συστήματος που κατήργησε αργά και σταθερά κάθε ίχνος Ιεραρχίας Ικανότητας την οποία αντικατέστησε με την ιεραρχία δύναμης και εξάρτησης από το σύστημα.

---