"Δουλίτσα" σημαίνει να κάνεις κάτι που δεν σου αρέσει χωρίς λόγο. Θα μπορούσες να κάνεις κάτι άλλο που σου αρέσει περισσότερο αλλά βαρέθηκες. "Δουλίτσα" σημαίνει ότι συμβιβάστηκες με το λιγότερο επειδή το περισσότερο φόβιζε. "Δουλίτσα" είναι αυτό που δεν εκμεταλεύεται τις δυνατότητές σου, κάτι το οποίο αποδέχθηκες απλά και μόνο για να έχεις "αυτά που έχουν όλοι"! Την καβάντζα της "ήσυχης" ζωής, δηλαδή γυναίκα/παιδιά, μπουζούκια, εκδρομούλες, καινούριο αμαξάκι και καμμιά γκομενίτσα για τριήμερα στην Μύκονο. Αυτό ήταν το ιδανικό της νεολληνικής κοινωνίας της γενιάς μου. Και η "δουλίτσα" ήταν το ένα εισητήριο προς την ευημερία (το άλλο ήταν το δημόσιο). Δουλίτσα: το δημοσιουπαλληλίκι ως προέκταση στον ιδιωτικό τομέα. Τόσο όσο να περνάμε και να βγάζουμε γούστα. Ποια καριέρα και ποια επιχειρηματικότητα μου λες εσύ τώρα;
Τι είναι η "δουλίτσα";
Μια εθελούσια σκλαβιά στο να κάνεις κάτι που δεν θέλεις για κάποιον που αντιπαθείς και να υπο-αμοίβεσαι, ώστε να έχεις πράγματα, να μοιάζεις σαν τους άλλους. Να έχεις και να μοιάζεις. Όχι να αριστεύεις. Όχι να δημιουργείς. Μια παρανοϊκή φοβία για την προσωπική Απόδραση, μια άρνηση προσπάθειας για το παραπάνω, για το όνειρο, για την υπεροχή. Η μιζεροποίηση της εργασίας. Ο φόβος της αποτυχίας στα μάτια των άλλων. Η αυτο-υποτίμηση των ατομικών ικανοτήτων και ταλέντων προς όφελος της ασφάλειας. Ο τρόμος της επιχειρηματικότητας. Ο στιγματισμός του κέρδους, του ρίσκου και της προσωπικής ανέλιξης. Ας γίνουμε όλοι υπάλληλοι. Σουβλατζήδες και καφετζήδες. Ας δουλέψουμε σε χάλια δουλειά με χάλια λεφτά. Πάνω από όλα να μην κινδυνεύσουμε. Πάνω από όλα η μετριότητα και το "τόσο όσο να περνάμε"! Ωραία τα όνειρα αλλά πιο ωραία τα κλαμπ και τα μπιτσόμπαρα. Ωραίο το επιχειρείν αλλά πιο ωραία να πέφτει το μεροκαματάκι κάθε μήνα. Δεν αντέχει ο Έλληνας χωρίς αμάξι, γκόμενα και γούστα. Και αποδοχή στα μέτρα των άλλων...
Ένας εμετός βαρεμάρας ανάμεσα σε ξερόλες προϊστάμενους, τεράστιες ευθύνες , μισθούς της πλάκας και την γκόμενα (ή τον γιο) του αφεντικού για μάνατζερ. Κίνητρα μηδέν, ανέλιξη μηδέν, κάθε δημιουργική πρόταση κομένη, κάθε παρέκλιση στιγματισμένη. Κι όταν έρθει η Αλλαγή έρχεται ο πανικός του αφεντικού και τρέμει το φυλλοκάρδι του "δουλίτσα"! Αλλαγή;;; Μα πως; Μα εμείς εδώ το χαμε σιγουράκι....απαπα αυτά είναι του διαβόλου πράγματα. Φταίει ο ανταγωνισμός. Φταίει ο Πελάτης. Φταίνε οι εργαζόμενοι. Φταίνε οι προμηθευτές. Προς Θεού, μη τυχόν και φταίει το αφεντικό... Αυτός ο μικρός θεούλης, ο τσάμπα-μάγκας καταφερτζής που επιβιώνει σαν το παράσιτο.
Ένας εμετός βαρεμάρας ανάμεσα σε ξερόλες προϊστάμενους, τεράστιες ευθύνες , μισθούς της πλάκας και την γκόμενα (ή τον γιο) του αφεντικού για μάνατζερ. Κίνητρα μηδέν, ανέλιξη μηδέν, κάθε δημιουργική πρόταση κομένη, κάθε παρέκλιση στιγματισμένη. Κι όταν έρθει η Αλλαγή έρχεται ο πανικός του αφεντικού και τρέμει το φυλλοκάρδι του "δουλίτσα"! Αλλαγή;;; Μα πως; Μα εμείς εδώ το χαμε σιγουράκι....απαπα αυτά είναι του διαβόλου πράγματα. Φταίει ο ανταγωνισμός. Φταίει ο Πελάτης. Φταίνε οι εργαζόμενοι. Φταίνε οι προμηθευτές. Προς Θεού, μη τυχόν και φταίει το αφεντικό... Αυτός ο μικρός θεούλης, ο τσάμπα-μάγκας καταφερτζής που επιβιώνει σαν το παράσιτο.
Το αφεντικό της "δουλίτσας".
Ω μεγαλειότατε μικρομεσαίε αφεντικέ! Ω αμόρφωτε κανίβαλε που είναι να ανοίξει η γη να μας καταπιεί κάθε φορά που σε βλέπω να μιλάς με ύφος Μεγαλέξανδρου και την ρητορική δεινότητα του Ογκουνσότο. Που το sales pitch σου δεν πουλάει ούτε νερό στην έρημο. Είσαι και κάφρος. Γεννήθηκες στον ομορφότερο τόπο στον πλανήτη με την πλουσιότερη ιστορία και δεν ξέρεις την τύφλα σου για τίποτε άλλο πέρα από μπάλα, γκόμενες, μπουζούκια και γούστα. Όταν δεν είχες λεφτά μαστίγωνες τους πάντες, γκρίνιαζες ασταμάτητα και τους έκανες όλους να υποφέρουν από την παρουσία σου. να εύχονται να ήσουν κάπου αλλού ή να μην είχαν την ανάγκη σου και να δούλευαν για κάποιον άλλον. Όταν κονόμησες έγινες χειρότερος. Έγινες μεγαλύτερος κάφρος, μεγαλύτερος ξερόλας, χειρότερος άσχετος και μεγαλόστομο "αφεντικό". Έγινες και αλαζόνας και υπερόπτης και πιο φουσκωμένο παγώνι γιατί -με το νου σου- έτσι νόμιζες ότι εμπνέεις τους υπαλλήλους σου. Κάπου ανάμεσα στα πλούτη και την φτώχεια τα φαγες όλα στο καζίνο. Γιατί δεν μπορεί ένας παιχταράς σαν εσένα να μην τζογάρει. Τα φαγες και στο χρηματιστήριο. Γιατί δεν μπορεί ένας τρισμέγιστος μπίζνεσμαν σαν εσένα να μην ξέρει ΚΑΙ από χρηματιστήριο. Τα φαγες και στα διακοποδάνεια που πήρες δήθεν για να ξεμπλέξεις την επιχείρησή σου αλλά όλοι ξέρουμε ότι τα κανες γούστα με τις βίζιτες στην Μύκονο. Αλλά είσαι και υποκριτής. Τεράστιε εσύ, Ολύμπιε εσύ, μικρομεσαίο αφεντικό, που φέρεσαι σαν να κουμαντάρεις τον στόλο του Ωνάση ενώ στην πραγματικότητα τσίμπησες την επιχείρηση από τον μπατζανάκη σου το κομματόσκυλο ή κάποιον φουκαρά θείο που ξεσκίστηκε στην δουλειά για να ποζάρεις εσύ για αυτοδημιούργητος. Αλλά ποιος έχασε την ειλικρίνεια για να την βρεις εσύ...σωστά; Καλύτερα να πιστεύουν αυτοί που δουλεύουν για σένα ότι είσαι παιχταράς και άνθρωπος της αγοράς και τόσο γίγαντας που τα φτιαξες όλα μόνος σου και γι αυτό δικαίως τους μαστιγώνεις...έτσι;
Το κόστος της "δουλίτσας"
Άνθρωποι που μονίμως λειτουργούν κάτω από το επίπεδο των δυνατοτήτων τους.
Κανείς δεν γνωρίζει τα προσωπικά του χαρίσματα. Δεν γνωρίζει που, πως και πότε αποδίδει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Έλλειψη κινήτρων, έλλειψη πρωτοβουλίας, έλλειψη ρίσκου.
Επιχειρήσεις υποστελεχωμένες, αντιπαραγωγικές, εξαρτώμενες από το κράτος.
Ανεξερεύνητες πιθανότητες και προοπτικές ανάπτυξης και επιχειρηματικότητας.
Αγαθά περιορισμένης δυναμικής χωρίς προστιθέμενη αξία.
Αγορά στείρα, βαρετή, ιμιτασιόν, εξαρτώμενη. Μειωμένη παραγωγικότητα.
Ούτε λόγος για μικρομεσαία Καινοτομία, προϊοντική ποικιλότητα, νέα Ζήτηση.
Αποδίδουν τα ίδια και τα ίδια. Χρηματοδοτούνται τα ίδια και τα ίδια.
Τα οποία τα κατέχουν οι ίδιοι και οι ίδιοι. Οι οποίοι αναπαράγουν τις ίδιες συμπεριφορές.
Δεν λειτουργεί ο ανταγωνισμός και η ελεύθερη αγορά. Μακρές υφέσεις. Φαύλος κύκλος...
Όταν φοβάται και καβαντζώνεται ο άνθρωπος τότε το ίδιο θα κάνει η επιχείρηση και η κοινωνία.
Κανείς δεν γνωρίζει τα προσωπικά του χαρίσματα. Δεν γνωρίζει που, πως και πότε αποδίδει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Έλλειψη κινήτρων, έλλειψη πρωτοβουλίας, έλλειψη ρίσκου.
Επιχειρήσεις υποστελεχωμένες, αντιπαραγωγικές, εξαρτώμενες από το κράτος.
Ανεξερεύνητες πιθανότητες και προοπτικές ανάπτυξης και επιχειρηματικότητας.
Αγαθά περιορισμένης δυναμικής χωρίς προστιθέμενη αξία.
Αγορά στείρα, βαρετή, ιμιτασιόν, εξαρτώμενη. Μειωμένη παραγωγικότητα.
Ούτε λόγος για μικρομεσαία Καινοτομία, προϊοντική ποικιλότητα, νέα Ζήτηση.
Αποδίδουν τα ίδια και τα ίδια. Χρηματοδοτούνται τα ίδια και τα ίδια.
Τα οποία τα κατέχουν οι ίδιοι και οι ίδιοι. Οι οποίοι αναπαράγουν τις ίδιες συμπεριφορές.
Δεν λειτουργεί ο ανταγωνισμός και η ελεύθερη αγορά. Μακρές υφέσεις. Φαύλος κύκλος...
Όταν φοβάται και καβαντζώνεται ο άνθρωπος τότε το ίδιο θα κάνει η επιχείρηση και η κοινωνία.
Όχι άλλο...
Η Επιτυχία χρειάζεται ελευθερία, δημιουργικότητα, κίνητρα, αριστεία, υπερπροσπάθεια.
Αυτά όμως δεν είναι χαρακτηριστικά της αγοράς αλλά των ανθρώπων. Απ' την δική μας συμπεριφορά εξαρτώνται αυτά ως προϋποθέσεις ευημερίας. Εμείς πρέπει να αποφασίσουμε πως θα δράσουμε σε ατομικό επίπεδο μιας που η κοινωνία και η αγορά είναι το σύνολο των ατομικών μας συμπεριφορών. Χρειάζεται να θυσιάσει κάποιος το τώρα για το αύριο. Χρειάζεται να θυσιάσει το βόλεμα για να κερδίσει το βραβείο. Να παλέψει για να είναι περισσότερος από ό,τι μπορεί να είναι....όχι λιγότερος! Πάντα θα υπάρχει η πλειοψηφία των ακόλουθων αλλά δεν μπορεί να λείψουν οι ηγέτες. Αυτοί που μπορούν πρέπει να μπαίνουν μπροστά και να οδηγούν εκείνους που δεν μπορούν. Όταν οι σωστοί κρύβονται τότε θα μας οδηγούν εσαεί οι κάφροι, οι μέτριοι, τα αφεντικά-σούπερμαν. Όχι άλλο!
Σειρά σου τώρα. Ο ίδιος φόβος που σε σταμάτησε τότε θέλει να σε σταματήσει και τώρα. Μην τον ακούς. Τα αποτελέσματά του τα είδες. 10 χρόνια ύφεση and counting....Δεν έχει τίποτε χρήσιμο να σου πει. Όσο ζεις και αναπνέεις έχεις περιθώριο για Αλλαγή. Και πρόοδο. Και Επιτυχία. Εάν είσαι 20-κάτι, δώσε γκάζια γιατί δεν θα μάθεις εάν δεν πάθεις. Εάν είσαι 30-κάτι, τότε έχεις ωριμάσει από τις προσπάθειες και είναι ώρα πια. Εάν είσαι 40-βάλε και πάνω...φίλε εσύ είσαι το σφουγγάρι που έπλυνε τις πληγές, στράγγισε την αποτυχία και κράτησε μόνο την ουσία.
Ποιος φόβος θα σε σταματήσει εσένα;
Εάν όχι τώρα, πότε; Εάν όχι εσύ τότε ποιος;
Αυτά όμως δεν είναι χαρακτηριστικά της αγοράς αλλά των ανθρώπων. Απ' την δική μας συμπεριφορά εξαρτώνται αυτά ως προϋποθέσεις ευημερίας. Εμείς πρέπει να αποφασίσουμε πως θα δράσουμε σε ατομικό επίπεδο μιας που η κοινωνία και η αγορά είναι το σύνολο των ατομικών μας συμπεριφορών. Χρειάζεται να θυσιάσει κάποιος το τώρα για το αύριο. Χρειάζεται να θυσιάσει το βόλεμα για να κερδίσει το βραβείο. Να παλέψει για να είναι περισσότερος από ό,τι μπορεί να είναι....όχι λιγότερος! Πάντα θα υπάρχει η πλειοψηφία των ακόλουθων αλλά δεν μπορεί να λείψουν οι ηγέτες. Αυτοί που μπορούν πρέπει να μπαίνουν μπροστά και να οδηγούν εκείνους που δεν μπορούν. Όταν οι σωστοί κρύβονται τότε θα μας οδηγούν εσαεί οι κάφροι, οι μέτριοι, τα αφεντικά-σούπερμαν. Όχι άλλο!
Σειρά σου τώρα. Ο ίδιος φόβος που σε σταμάτησε τότε θέλει να σε σταματήσει και τώρα. Μην τον ακούς. Τα αποτελέσματά του τα είδες. 10 χρόνια ύφεση and counting....Δεν έχει τίποτε χρήσιμο να σου πει. Όσο ζεις και αναπνέεις έχεις περιθώριο για Αλλαγή. Και πρόοδο. Και Επιτυχία. Εάν είσαι 20-κάτι, δώσε γκάζια γιατί δεν θα μάθεις εάν δεν πάθεις. Εάν είσαι 30-κάτι, τότε έχεις ωριμάσει από τις προσπάθειες και είναι ώρα πια. Εάν είσαι 40-βάλε και πάνω...φίλε εσύ είσαι το σφουγγάρι που έπλυνε τις πληγές, στράγγισε την αποτυχία και κράτησε μόνο την ουσία.
Ποιος φόβος θα σε σταματήσει εσένα;
Εάν όχι τώρα, πότε; Εάν όχι εσύ τότε ποιος;