Ξέχνα για λίγο την κρίση και τον ΕΝΦΙΑ. Ξέχνα τα ιντερνετικά buzzwords, τα υγρά όνειρα της Sillicon Valley και τα σεμινάρια των startup fanboys. Ξέχνα τα "παγωμένα γιαούρτια", τα διάφορα trends και τις μεγάλες ιδέες που δήθεν θα σε κάνουν πλούσιο σε μια νύχτα. Ξέχνα τους οικονομολόγους που αναμασούν μέχρι θανάτου μακροοικονομικές αναλύσεις και στατιστικά μοντέλα. Ξέχνα τους ειδήμονες που ξαφνικά έμαθαν την καινοτομία και γέμισε ο τόπος από σεμιναριακά καθρεφτάκια για Ινδιάνους. Ξέχνα τις επιδοτήσεις και το ΕΣΠΑ, τους λογιστές και τους σύμβουλους, άσε στην άκρη για την ώρα τους 100 διαφορετικούς τρόπους να ανοίξεις καφετέρια και σουβλατζίδικο. Κανένα από τα παραπάνω δεν θα σε βοηθήσει να ξεκινήσεις και να ελέγξεις μια μικρομεσαία επιχειρηματική προσπάθεια, να φτιάξεις δικά σου προϊόντα και υπηρεσίες και να γίνεις ευτυχισμένος.
Άκου τι έλεγε ο Peter Drucker προ δεκαετιών (σε ελεύθερη μεταφορά):
- Η επιχειρηματικότητα είναι συμπεριφορά. Όχι χαρακτηριστικό προσωπικότητας.
Όχι έμπνευση. Όχι "ιδέα". - Ο επιχειρηματίας ανατρέπει και αποδιοργανώνει, δεν συντηρεί απλώς μια κατάσταση ή μεγιστοποιεί την απόδοση των υπαρχόντων πόρων.
- Άνθρωποι συνηθισμένοι στην ασφάλεια δεν θα μπορέσουν να γίνουν επιτυχημένοι επιχειρηματίες.
- Ο επιχειρηματίας προσπαθεί να κάνει κάτι διαφορετικό, όχι απλά να κάνει καλύτερα κάτι που ήδη γίνεται.
- Σκοπός κάθε επιχείρησης είναι να δημιουργήσει έναν Πελάτη.
- Μια επιχείρηση έχει μόνο δυο λειτουργίες: την καινοτομία και το marketing. Όλα τα άλλα είναι κόστος.
- Αξία είναι μόνο ότι θεωρεί ο Πελάτης ότι είναι αξία.
- Η καινοτομία είναι το εργαλείο της επιχειρηματικότητας, είναι η πράξη που προικίζει τους πόρους με νέα ικανότητα δημιουργίας πλούτου.
- Ο επιχειρηματίας θα πρέπει να μάθει να εφαρμόζει την συστηματική καινοτομία. Είναι μια διαγνωστική πρακτική, μια συστηματική εξέταση των πεδίων αλλαγής που προσφέρουν επιχειρηματικές ευκαιρίες.
Ακούγονται απλά. Και είναι. Ούτε μεγαλόσχημες ιδέες, ούτε περίπλοκες δομές, ούτε κρατικές επιδοτήσεις ή στατιστικά μοντέλα. Απλές έννοιες και κατανοητές. Έννοιες που μπορούν να αφομοιωθούν εύκολα, να δοκιμαστούν σε διαφορετικές περιπτώσεις, να "χωρέσουν" σε διαφορετικά προϊόντα & υπηρεσίες, να επαναληφθούν κατά βούληση. Τα απλά είναι που φέρνουν την αποτελεσματικότητα. Και η αποτελεσματικότητα φέρνει την υπεροχή. Οι μικρές επιβεβαιώσεις (όπως έλεγε και ο Μοχάμεντ Άλι) είναι που φέρνουν την αυτοπεποίθηση και την πίστη στις ικανότητές μας. Και ο δρόμος για εκεί είναι γεμάτος από σκληρή δουλειά, αποτυχίες, αβεβαιότητα και ρίσκο. Αλλά και μαθήματα. Γιατί έτσι μαθαίνουμε. Πέφτοντας και σηκώνοντας. Βγαίνοντας έξω από την ζώνη άνεσης όπου όλα είναι εύκολα, γνώριμα και στάσιμα. Ρισκάροντας σε αβέβαιο περιβάλλον και παίρνοντας αποφάσεις. Οι καλές αποφάσεις παίρνονται λόγω εμπειρίας. Και η εμπειρία αποκτιέται από τις κακές αποφάσεις. Δεν μπορείς να το αποφύγεις.
Δυστυχώς, τα απλά πράγματα είναι που πολλές φορές παραμερίζονται για να κάνουν χώρο για τα περίπλοκα, τα φαντεζί, τα γυαλιστερά, τα γκλίτερ. Τα γυαλιστερά αρέσουν στην ζώνη άνεσης. Την κάνουν να αισθάνεται ...άνετα. Να επιβεβαιώνει τον εαυτό της. Και τα περίπλοκα της αρέσουν. Όσο πιο περίπλοκο, τόσο πιο μακριά από αυτήν, άρα απομακρύνεται η προσπάθεια για Αλλαγή. Όσο πιο ελλειπής επιχειρηματικά είναι μια οικονομία τόσο περισσότερο επικρατούν τα γκλίτερ και τα περίπλοκα. Τα πάντα μένουν στάσιμα, τίποτε δεν αλλάζει, όλοι απλά κάνουν τα ίδια πράγματα λίγο πιο "αλλιώς" κι αν ποτέ κανείς ξεχωρίσει τον κάνουνε τοτέμ για να τον κράζουν ή να τον λατρεύουν. Και όταν έρχεται μια κρίση, μικρή ή μεγάλη, προσωπική ή γενικευμένη, κανείς δεν ξέρει τι να κάνει. Γιατί ελάχιστοι άνθρωποι αντιλαμβάνονται πως, είτε ύφεση είτε ανάπτυξη, η ουσία παραμένει η Αλλαγή και πως να την διαχειριστείς.
Δυστυχώς, τα απλά πράγματα είναι που πολλές φορές παραμερίζονται για να κάνουν χώρο για τα περίπλοκα, τα φαντεζί, τα γυαλιστερά, τα γκλίτερ. Τα γυαλιστερά αρέσουν στην ζώνη άνεσης. Την κάνουν να αισθάνεται ...άνετα. Να επιβεβαιώνει τον εαυτό της. Και τα περίπλοκα της αρέσουν. Όσο πιο περίπλοκο, τόσο πιο μακριά από αυτήν, άρα απομακρύνεται η προσπάθεια για Αλλαγή. Όσο πιο ελλειπής επιχειρηματικά είναι μια οικονομία τόσο περισσότερο επικρατούν τα γκλίτερ και τα περίπλοκα. Τα πάντα μένουν στάσιμα, τίποτε δεν αλλάζει, όλοι απλά κάνουν τα ίδια πράγματα λίγο πιο "αλλιώς" κι αν ποτέ κανείς ξεχωρίσει τον κάνουνε τοτέμ για να τον κράζουν ή να τον λατρεύουν. Και όταν έρχεται μια κρίση, μικρή ή μεγάλη, προσωπική ή γενικευμένη, κανείς δεν ξέρει τι να κάνει. Γιατί ελάχιστοι άνθρωποι αντιλαμβάνονται πως, είτε ύφεση είτε ανάπτυξη, η ουσία παραμένει η Αλλαγή και πως να την διαχειριστείς.
Όταν μια σοβιετική οικονομία όπως η δική μας έρχεται αντιμέτωπη με ένα τσουνάμι αλλαγών (ύφεση, τεχνολογία, αγορές) αποκαλύπτοντας όλα εκείνα τα σημεία που αμέλησε, που υπονόμευσε, που ρήμαξε, και αντί να βλέπουμε ουσιαστική κουβέντα για επιχειρηματικότητα και αλλαγές ακούμε περισσότερη γραφειοκρατία και καινούρια γυαλιστερά buzzwords για τους νέους ιθαγενείς (tech startups) τότε σε κάνει πραγματικά να απορείς εάν τελικά η απλότητα και η κοινή λογική έχουν εξαφανιστεί διά παντός από αυτόν τον τόπο. Όπως και να χει όμως... Δεν μπορούμε να τα αλλάξουμε όλα. Μπορούμε μόνο να αλλάξουμε τους εαυτούς μας και τις συνήθειές μας. Για να μην χάνουμε τον δρόμο και μπερδευόμαστε. Για να μην σπαταλάμε χρόνο άσκοπα. Πριν λοιπόν από το digital marketing, τα social media, τα business plan, την χρηματοδότηση, το management και όλη την επιχειρηματική εργαλειοθήκη, ας προσπαθήσουμε να επικεντρώσουμε σε εκείνα που θα μας βοηθήσουν να καταλάβουμε καλύτερα την επιχειρηματικότητα όπως την όρισε ο Drucker: ως μια ανθρώπινη συμπεριφορά.Strictly basics.
