Όχι, όχι, δεν πρόκειται να σου πω για τεχνολογία και digital ούτε για soft skills. Στην εποχή του remote work, του freelancing, των ανοιχτών αγορών & του διεθνούς ανταγωνισμού, της ενισχυμένης δύναμης πελατών και προμηθευτών, είναι απόλυτη ανάγκη ο μικροεπιχειρηματίας να ακονίσει τις πρακτικές ικανότητές του και να αποκτήσει βασικά εφόδια που λείπουν από τους περισσότερους. Θα σου πω 5 απλά πράγματα που μπορούν πραγματικά να αλλάξουν επίπεδο όχι μόνο τις ικανότητες αλλά και τα αποτελέσματά σου. Είναι πράγματα που προσωπικά τα ασκώ εδώ και πολλά χρόνια. Δεν τα γνώριζα εξαρχής, τα έμαθα στην πορεία μετά από πολύ κόπο. Όλοι οι εξαιρετικοί επαγγελματίες που γνώρισα ασκούσαν τουλάχιστον 2-3 από αυτά γι αυτό κατέληξα ότι είναι εκείνα που βοηθούν έναν επαγγελματία να γίνει πραγματικά καλύτερος. Πρόσθεσε σ΄αυτά τα 5 την ευρυμάθεια για την οποία σου είπα ήδη και είσαι σε καλό δρόμο.
1. Δούλεψε δίπλα σε ξένους
Πήγαινε να δουλέψεις πλάι σε μια άλλη επαγγελματική κουλτούρα με υψηλότερα στάνταρ, να πρέπει να συνεννοηθείς σε άλλη γλώσσα.Και εξ αποστάσεως γίνεται, αν είσαι δίπλα τους ακόμα καλύτερα. Δύσκολα θα βρεις Έλληνα που να δούλεψε έτσι και να μην βγήκε εντυπωσιακά καλύτερος από ότι ήταν πριν. 2 χρόνια δίπλα σε ένα ξένο team θα σου μάθουν όσα θα μάθεις σε 15 χρόνια δίπλα σε Έλληνες. Γιατί συμβαίνει αυτό; Επειδή εκεί τα στάνταρ είναι διαφορετικά, επειδή θα σε αντιμετωπίσουν υποτιμητικά, επειδή έχεις skills που δεν ξέρεις ότι έχεις και αν δεν σε πιέσει κάποιος καλύτερος από σένα δεν θα τα ανακαλύψεις ποτέ. Επειδή έξω λειτουργεί αυτό το μαγικό σύστημα που λέγεται καπιταλισμός, αγορά και "ο καλύτερος κερδίζει". Επειδή εκεί δεν έχει Ελληνική Σοβιετία να κερνάει δημοσιο-υπαλληλίκι, "μεροκαματάκι" και το όνειρο του αραχταλάν τεμπελχανά. Εμείς εδώ είμαστε αγορά καταφερτζήδων. Όχι professionals! Δουλεύοντας σε ξένο περιβάλλον θα μάθεις απόδοση κάτω από αυστηρές απαιτήσεις. Θα μάθεις να σέβεσαι αυτόν που σε πληρώνει. Θα μάθεις να ανταγωνίζεσαι και να υπερισχύεις. Θα μάθεις αγορά, πελάτη, διαπραγμάτευση, αποδοτικότητα.
2. Βρες έναν Μιγιάγκι
Έναν αυστηρό κριτή να σου ασκεί πίεση. Έναν old school δάσκαλο να σου λέει "σκάσε και κολύμπα". Να μην σου αφήνει περιθώριο να ψάχνεις για safe space κάθε φορά που βγαίνεις από το comfort zone. Να σε ρίχνει στα δύσκολα και να σαι αναγκασμένος να φέρεις αποτέλεσμα. Να δουλεύεις με περιορισμένους πόρους και ελάχιστη πληροφορία. Να πρέπει να μάθεις και να εφαρμόσεις γρήγορα, να έχεις κάποιον πάνω από το κεφάλι σου να σε "γειώνει". Καλά αυτά περί ενσυναίσθησης και soft skills αλλά δεν είναι θεμέλιο ικανότητας. Ικανότητα χωρίς στρες και αυστηρότητα δεν χτίζεται. Κανένας δεν έγινε πρωταθλητής επειδή του μιλούσαν όμορφα ή τον "καταλαβαίνανε". Απόδειξη ικανότητας είναι μόνο το τι αποτέλεσμα μπορείς να φέρεις. Τα πτυχία και τα διδακτορικά είναι για τον τοίχο σου, αν θες να προκόψεις στην αγορά πρέπει να μπορείς να φέρνεις αποτέλεσμα. Γι αυτό πρέπει να μαθητεύσεις δίπλα σε ανθρώπους που είδαν την μάχη με τα μάτια τους, που πολέμησαν τον εχθρό, που είδαν τις τακτικές του, που ξέρουν τα κατατόπια, που μπορούν να σε μάθουν κι εσένα να μην βλεφαριάζεις καν εκεί που οι άλλοι γεμίζουν τα βρακιά τους. Βρες λοιπόν κάποιον που θα γίνει για σένα ό,τι ήταν ο Μιγιάγκι για τον Ντάνιελ-σαν.
3. Ακόνισε ένα survival skill
Κάθε βασική ικανότητα επιβίωσης η οποία στο ανώτερο επίπεδο αυτοπραγμάτωσης γίνεται χόμπι (ψάρεμα, κυνήγι, πολεμικές τέχνες, ορειβασία, καταδύσεις, ιστιοπλοΐα) μπορεί να σε βοηθήσει να ακονίσεις το focus και την απόδοσή σου. Ένας μικρόκοσμος με κανόνες, στάνταρ και σαφή στόχο μέσα στον οποίο πειραματίζεσαι και από τον οποίο αντλείς όλες εκείνες τις έννοιες που χρειάζεσαι στην ζωή σου. Ένα no-cost "προπονητικό" κέντρο. Ό,τι κι αν έχεις να αντιμετωπίσεις στην επαγγελματική σου ζωή μετέφερέ το σε ένα μικρότερο, λιγότερο σημαντικό πεδίο, και εκεί επάνω εξασκήσου. Εκεί θα μάθεις στοχοθεσία, ομαδικότητα, πειθαρχία, ευελιξία, δημιουργικότητα, πολυ-εστιασμό, αποτελεσματικότητα, deadlines. Αλλά και κάθε τι μικρό που υπάρχει μέσα σε όλα αυτά τα γνωστικά πεδία θα μπορεί να εφαρμοστεί στην δουλειά σου. Ο εγκέφαλος δημιουργεί συνεχώς νέες συνάψεις. Κάθε τι που μαθαίνεις στην ιστιοπλοΐα, την πυγμαχία, την ορειβασία, παύει πια να είναι απλώς fitness, ευεξία & ψυχαγωγία και γίνεται ικανότητα & πρακτική αυτογνωσία. Input και output. Ό,τι βάζεις θα πάρεις πίσω. Ο αρχαιότερος τρόπος εκμάθησης ικανοτήτων είναι το παιχνίδι.
4. Μελέτησε τον άνθρωπο
Τον άνθρωπο, όχι την τεχνολογία! Όλα όσα είμαστε έχουν αποδειχθεί πολλάκις στο παρελθόν. Όλα όσα ξέρουμε έχουν ανακαλυφθεί αιώνες πριν. Φιλοσοφία, ψυχολογία, επιστήμες, μουσική, πολιτική, μάχη, στρατηγική, διπλωματία, οικονομία. Μάθε τον άνθρωπο στην πηγή του. Όπως τον κατέγραψε η ιστορία όταν επιβίωνε και έχτιζε κοινωνίες, όχι τώρα που είναι επιδοτούμενος αραχτούλης με τον φρέντο παραμάσχαλα και κρίνει τους πάντες και τα πάντα! Ο άνθρωπος είναι ίδιος και απαράλλαχτος ανά τους αιώνες. Τα ίδια καλά, τα ίδια άσχημα. Μελέτησέ τον και δες την μεγάλη εικόνα πριν αρχίσεις να ανθυποαναλύεις τα πάντα. Ο επιχειρηματικός άνθρωπος ενδιαφέρεται για το τι ισχύει και πως μπορεί να το χρησιμοποιήσει. Η αγορά είναι κύματα, trends, ρεύματα, παλίρροιες, τάσεις και ο άνθρωπος ακολουθεί τις συνέπειες της αλλαγής που προκάλεσε. Πως θα τα καταλάβεις αυτά; Με τα digital παραμύθια ότι τάχαμου τώρα έχουμε "άλλα" πράγματα; Δηλαδή ο κόσμος σήμερα δεν προσπαθεί να επιβιώσει, να μαζέψει πόρους, να κοινωνικοποιηθεί, να ξεχωρίσει, να ζήσει την εμπειρία; Βγες από αυτόν τον λήθαργο, η τεχνολογία είναι απλά ένα μέσο, δεν πρόκειται να σε κάνει καλό επιχειρηματία αν δεν καταλάβεις τον άνθρωπο. Management, marketing, πωλήσεις, αξία για τον πελάτη! Όλο το επιχειρείν προέρχεται από την γνώση της ανθρώπινης συμπεριφοράς.
5. Ξεκίνα από όσα παραμένουν σταθερά
Σε όποιο venue κι αν πήγαινα να στήσω μια ζωντανή παραγωγή, είτε ανοιχτό είτε κλειστό, είτε μικρό είτε μεγάλο, υπήρχαν σημεία που δεν άλλαζαν ποτέ στον σχεδιασμό. Ρεύματα, πρόσβαση, load in, load out, ασφάλεια, exits. Το αν έπαιζαν οι Deep Purple ή η Vanessa Mae ήταν δευτερεύον. Πρώτα έπρεπε να στηθεί το περίγραμμα. Να βρεθούν οι 4 άκρες του πάζλ! Αν λοιπόν πρέπει να χτίσεις μια νέα επιχείρηση ή ένα νέο προϊόν, πέρα από τα εκάστοτε specifics που μπορεί να αλλάζουν ανά industry και ανά εποχή έχεις να κάνεις με πράγματα που παραμένουν σταθερά. Selling point, αξία για τον πελάτη, καλό delivery. Αυτά είναι τα σημεία που πρέπει πάντα να έχεις σταθερά και γύρω από αυτά να χτίζεις κάθε project σου. Η τεχνολογία -για παράδειγμα- είναι το χειρότερο σημείο να ξεκινήσεις. Γιατί; Επειδή αλλάζει συνέχεια! Η ποιότητα, οι επιλογές, το customer service, το value for money, είναι σταθερές αρχές, πράγματα τα οποία οι πελάτες πάντα θα επιθυμούν ανεξαρτήτως ποιο τεχνολογικό μέσο χρησιμοποιείς. Είτε πουλάς gadgets σε millenials είτε βρακολάστιχα σε γιαγιάδες, οι αρχές αυτές ισχύουν. Ξεκίνα από αυτά. Θα σε βοηθήσουν να φτιάξεις έναν τυφλοσούρτη αλλά και να νικάς την αναβλητικότητα ειδικά σε εποχές όπως αυτή που ο συνεχής βομβαρδισμός πληροφορίας σε κάνει να αμφισβητείς τα πάντα και να νομίζεις ότι αυτό το πάζλ δεν έχει άκρες.