Ο μέσος άνθρωπος που έρχεται να ζητήσει υποστήριξη για επιχειρηματικό ξεκίνημα είτε σε γραφείο, σεμινάριο ή event, είναι ένας νορμάλ τύπος. Τις περισσότερες φορές άσχετος, λίγο φοβισμένος και χωρίς καμμία προεργασία αλλά αυτά είναι φυσιολογικά και αναμενόμενα. Εκείνο που δεν είναι ούτε νορμάλ ούτε αναμενόμενο είναι όταν ο ανθρωπότυπος «νεοέλληνας» μέσα στην άγνοιά του συναντάει τον ανθρωπότυπο «startuper» και οι δυο μαζί δημιουργούν νέα υβρίδια τα οποία εξαπλώνονται και κάποια στιγμή χτυπάνε την πόρτα σου. Ας δούμε 5 από αυτά.
Ο υπερ-ενθουσιώδης
Ο μπριζωμένος τύπος που είναι λες και έπεσε στην μαρμίτα σαν τον Οβελίξ. Έχει πάει παντού, σε όλα τα event, σε όλες τις βραβεύσεις, σε όλα τα σεμινάρια. Ξέρει όλες τις σύγχρονες επιχειρηματικές προσεγγίσεις, αναπαράγει όλα τα buzzwords της επιχειρηματικής αφήγησης, γνωρίζει όλους τους business celebrities με τα μικρά τους ονόματα και πετάει ατάκες τους σαν να είναι κολητοί του. Μιλάει για επιχειρήσεις δισεκατομμυρίων σαν να είναι το περίπτερο στη γειτονιά του, αναφέρεται σε κάτι που είπε ο Jobs, ο Vaynerchuk ή ο Kiyosaki σε κάποιο σεμινάριο σαν να ήταν εκεί ή σαν να το είπε σ‘ αυτόν τον ίδιο προσωπικά. Ατελείωτη ενέργεια, ότι και να του προτείνεις είναι λίγο γι αυτόν, όσο κι αν τον συμμαζέψεις ο τύπος δεν κρατιέται με τίποτα, όσο δύσκολο κι αν το περιγράψεις αυτόν δεν τον σταματάει κανείς. Τώρα, τώρα, τώρα, αυτή την στιγμή πρέπει να γίνουν όλα μαζί. Σχέδιο; Later! Τώρα πάμε δράση. Ο τύπος αυτός λίγους μήνες μετά, αφού ξεστράγγισε το χόμπι αυτό από κάθε ενδιαφέρον, έχει ξεχάσει τι έλεγε, ποιος είσαι, τι σε ρώτησε, και βρήκε κάτι άλλο να ενθουσιαστεί.
Ο ξερόλας
Όλα τα ξέρει. Κι αυτά που του λες, τα ξέρει. Κι αυτά που δεν είπες ακόμα, τα ξέρει. Κι αυτά που σκέφτεσαι να πεις, κι αυτά τα ξέρει. Έχει διαβάσει τα πάντα. Πριν προλάβεις να αρθρώσεις μια κουβέντα τελειώνει την φράση σου. Πριν προλάβεις να αναφέρεις το όνομα κάποιου συγγραφέα σε σταματάει χαμογελώντας επειδή τον ξέρει. Αν πας να του προτείνεις οτιδήποτε χαμογελάει ειρωνικά λέγοντάς σου πόσο πολύ προχωρημένος είναι και πως τίποτα δεν μπορεί να τον εκπλήξει. Οτιδήποτε αγνοεί, το κοροϊδεύει ή γυρνάει την κουβέντα αλλού. Ό,τι νέο του αναφέρεις το υποτιμάει και το χλευάζει. Αν αυτό που λες είναι basic θα σου πει «τι με πέρασες; κανέναν άσχετο;». Αν του πεις κάτι προχωρημένο φυσικά το ξέρει. Τότε γιατί ήρθε να ζητήσει βοήθεια; Για να σου δείξει ότι ξέρει. Για να δει αν εσύ ξέρεις αρκετά ώστε να σου δείξει ότι κι αυτός ξέρει. Και αργότερα να λέει ιστορίες και για σένα. Ή πολύ απλά κάνει αυτό που κάνουν όλοι οι ανασφαλείς νάρκισσοι ξερόλες για να μην χαλάσουν την αυτό-εικόνα τους: πλησιάζουν όσο μπορούν στην πηγή ώστε να λένε μετά ότι είναι φιλομαθείς και ανοιχτοί τάχα μου, αλλά ποτέ δεν πίνουν νερό (δεν κάνουν πράξη δηλαδή)! Πιάνουν συνεχώς συζητήσεις εκ του ασφαλούς και την ίδια στιγμή αποκρούουν κάθε εξωτερική παρέμβαση μη τυχόν και βγει στην επιφάνεια ότι όχι μόνο είναι άσχετοι με το αντικείμενο αλλά δεν έχουν και το απαραίτητο θάρρος να φορμάρουν ένα βασικό πλάνο και να το ακολουθήσουν. Βλέπεις, η πράξη είναι ρεαλισμός. Και ο ρεαλισμός πάντα σκοτώνει κάθε ναρκισσιστική αυτό-εικόνα.
Ο "δεν με νοιάζει"
Άλλος ένας απίθανος τύπος που ρωτάει για επιχειρηματικότητα. Ο τύπος που με ένα ύφος μπλαζέ σνομπισμού σαν να σου λέει «να κι αν γίνει, να κι αν δεν γίνει». Ο βαριέμαι! Ο Κλάιν-Μάιν! Ο έχω και καλύτερα πράγματα να κάνω! Ο τύπος που κανονικά θα πρεπε να είναι σε ουρά του ΟΑΕΔ ή σε θέση κλητήρα στο δημόσιο. Ρωτάει κι αυτό, ρωτάει κι εκείνο αλλά λες και δεν νοιάζεται, λες και οι απαντήσεις δεν του δίνουν καμμία τροφοδότηση, δεν κινούν καμμία αντίδραση.Τον ρωτάς με τι έχει ασχοληθεί, τι εμπειρία έχει, τι του αρέσει, τι τον ελκύει... Μηδέν εγωισμός, μηδέν ενθουσιασμός, μηδέν σημάδια ενδιαφέροντος να εμβαθύνει στην κουβέντα. Λες και κάποιος τον ανάγκασε να ρθει στη πόρτα σου. Ο τύπος που είτε του πεις για τα καλά του επιχειρείν είτε για τους κινδύνους του απλά κουνάει τους ώμους και στραβώνει το στόμα του λες και είναι ο Hulk και τους έχει όλους για πλάκα. Είναι το alter ego του ενθουσιώδη. Αν οι δυο τους γίνουν ζευγάρι και σου έρθουνε μαζί θα είσαι για ψυχοφάρμακα μετά.
Ο κλαψιάρης
Ο άνθρωπος που πριν καν καταλάβεις τι σου ζητάει αρχίζει να κλαψουρίζει για τις αδικίες που τον κράτησαν μακριά από την επιτυχία ή απλώς να γκρινιάζει για τα απωθημένα του που δεν τον άφησαν να κάνει αυτό που ήθελε στην ζωή του. Θα μιλάει ασταμάτητα για κάθε τι εντελώς προσωπικό αδιαφορώντας για το ότι σε φέρνει σε δύσκολη θέση και για το ότι δεν σου πέφτει λόγος για το τι κάνει στην ζωή του. Αν πας να τον διακόψεις ευγενικά και να τον φέρεις σε πιο επαγγελματική συζήτηση θα κάνει μια ντρίπλα να σε ξαναγυρίσει στο προσωπικό. Όλα τα τεχνικά θέματα θα τα περνάει στο ντούκου (marketing, πωλήσεις, σχεδιασμό) και όλα όσα ακουμπάνε το προσωπικό στοιχείο θα τα αποθεώνει (ιδέες, coaching, ψυχολογία, motivation). Οτιδήποτε ώστε να μιλάει για τον εαυτό του. Δεν τον απασχολεί το ότι εσένα σου κοστίζει ώρες και παραγωγικότητα από την δουλειά σου κι ότι, αν τελικά δεν σε πληρώσει για τις υπηρεσίες σου, σου χει φάει τα συκώτια με την κλάψα του. Το μόνο πράγμα που θέλει πραγματικά είναι κάποιον να τον ακούσει και το μόνο που χρειάζεται στην ουσία είναι έναν ψυχαναλυτή. Μετά την ψυχανάλυση, αν επιμείνει στο επιχειρείν τότε μπορεί πραγματικά να χρειαστεί training & guidance.
Ο τζαμπατζής
Ο αγαπημένος τύπος νεοέλληνα. Ο τζάμπας! Ο «σε απασχολώ τόση ώρα και σιγά μην σε πληρώσω». Ο «σοκάρομαι που θες και λεφτά». Ο «όχι με συγχωρείτε, εγώ έτσι απλά ρώτησα 2-3 πράγματα για πωλήσεις, marketing, management, πώς να ανεβάσω την παραγωγικότητά μου, πώς να αναβαθμίσω τις ικανότητές μου, δεν θέλω πολλά, δεν έχω και λεφτά άλλωστε». Ο «σιγά μην σε πληρώσω για σεμινάρια, σάμπως τι κάνεις, τα ξέρω όλα αυτά». Ο άνθρωπος που θέλει να πάρει πληροφορίες έτσι επειδή γουστάρει. Εσύ δεν είσαι επαγγελματίας, δεν ζεις από αυτό, δεν θες να ταΐσεις την οικογένειά σου. Όοοχι. Χομπίστας είσαι γι αυτόν. Την πλάκα σου κάνεις. Είσαι υποχρεωμένος να κάθεσαι να απαντάς τηλέφωνα και email χωρίς να χρεώνεις τίποτα επειδή « σιγά μωρέ τώρα μην πληρώσουμε για 2-3 κουβέντες που μας είπες». Αυτός είναι ο αγαπημένος ανθρωπότυπος του κράτους και του δημοσίου. Ο «τα θέλω όλα δωρεάν»! Ο τύπος που γκρινιάζει όχι για τους μαφιόζικους φόρους και εισφορές με τα οποία το κράτος επιβαρύνει κάθε ιδιωτική συναλλαγή αλλά γιατί οι επιχειρηματίες στην Μύκονο πουλάνε ακριβά, γιατί ο τάδε πετυχημένος χρεώνει τόσο πολύ για τις υπηρεσίες του και γιατί το Airbnb ανέβασε τις τιμές των ενοικίων! Αυτός ο τύπος θέλει να γίνει επιχειρηματίας!!! Ο φθηνιάρης βολεμένος που αγνοεί ακόμα και τα βασικότερα της αγοράς. Πότε όμως τα αγνοεί; Όταν αυτός είναι η ζήτηση. Ο πελάτης δηλαδή. Όταν πρέπει να πληρώσει. Όταν όμως γίνει ο ίδιος η προσφορά; Όταν γίνει αυτός ο επιχειρηματίας που περιμένει να πληρωθεί; Αχ καημένε μου, τότε θα περάσει πάνω από το πτώμα σου και εκείνο των παιδιών σου αν τυχόν τολμήσεις ΕΣΥ να έχεις λόγο για το πόσο ακριβά πουλάει. Α όλα κι όλα! Ο τζάμπας έχει άλλα μέτρα κι άλλα σταθμά για όταν πληρώνει και όταν πληρώνεται. Τόσα χρόνια δημόσιο και μάγκας με τα λεφτά των άλλων απέδωσαν καρπούς.
Ξέρω τι σκέφτεσαι. Ότι αυτοί οι τύποι μπαίνουν και στο δικό σου μαγαζί. Το ξέρω. Είναι παντού επειδή εμείς είμαστε αυτοί! Ξερόλες, τζαμπατζήδες, αδιάφοροι, υπερβολικοί σε όλα μας και γκρινιάρηδες. Γι αυτό φτάσαμε εκεί που φτάσαμε, γι αυτό δεν παράγουμε, δεν πουλάμε, δεν διαφοροποιούμαστε, δεν φτιάχνουμε ωραία πράγματα και συνέχεια ζηλεύουμε τα ξένα. Γι αυτό δεν εννοούμε να καταλάβουμε ότι αν δεν αλλάξουν αυτά χαΐρι δεν πρόκειται να κάνουμε ποτέ στην ζωή μας. Ούτε σε μίκρο ούτε σε μάκρο επίπεδο. Η επιχειρηματικότητα δεν είναι φιξάκι, χόμπι ή αποκούμπι. Είναι στόχος ζωής και η κύρια πηγή πλούτου και ευημερίας για τον απλό μικρομεσαίο.
