Καταλαβαίνω πόσο εύκολο είναι να την πατήσει ο νέος επχιειρηματίας βασισμένος στην ακατάλληλη πληροφορία που υπάρχει στο διαδίκτυο γύρω από το επιχειρηματικό ξεκίνημα. Όπως την πάτησαν άλλοι έτσι την πάτησα κι εγώ παλαιότερα προσπαθώντας να εφαρμόσω θεωρητικές γνώσεις που δεν είχαν καμμία σχέση με την πρακτική φύση του επιχειρείν. Γι αυτό γράφω δυο λόγια σήμερα θέλοντας να βοηθήσω όποιον μπορεί να είναι στην ίδια μοίρα. Κάθε λέξη σε αυτό το blog την έχω πληρώσει ακριβά με χρήμα, προσπάθεια, χαμένο χρόνο και αποτυχία. Πρόσεχε αυτά τα 5 απλά πράγματα που θα σου πω.
1) Business Plan. Εάν είσαι νέα μικρή επιχείρηση μην κάνεις business plan. Είναι εντελώς άχρηστο. Εάν θες να βάλεις σε ένα χαρτί όσα σκέφτηκες για την μπίζνα σου γράψτο και άστο σπίτι. Τίποτα από όσα έγραψες εκεί μέσα δεν ανταποκρίνεται σε αξιόπιστα στοιχεία και δεν θα επιβιώσει από την επαφή με τον πελάτη. Μια νέα επιχείρηση δεν έχει δικά της στοιχεία (πελάτες, ρυθμό, επαφή με την αγορά, προσωπική εμπειρία, management, καινοτομία, προσαρμοστικότητα) και επαρκείς πόρους για να συντάξει και να στηρίξει ένα κανονικό business plan. Έχει κάτι λίγα μέχρι να βρει πελάτες και έσοδα και να αρχίσει να χρηματοδοτείται από τις πωλήσεις της. ΑΥΤΟ είναι το πλάνο της! Είναι ένας ναυαγός σε ένα ξερονήσι με μόνη έγνοια να βγει στα ανοιχτά. Ό,τι σχεδιάσει μακροπρόθεσμα είναι μαντεψιές στην τύχη και θα καταστρέψει την προσπάθειά της παλεύοντας να ακολουθήσει ένα πλάνο που βασίστηκε στον αέρα και δεν οδηγεί πουθενά επειδή δεν είναι χάρτης αλλά έκθεση ιδεών. Άσε στην άκρη το "mission statement", τα "sales projections" και την "στόχευση". Ένας και μόνο είναι ο στόχος για μια νέα επιχείρηση: να βγει στην αγορά και να πετύχει πωλήσεις και έσοδα! Τα business plans είναι μόνο για έμπειρες υφιστάμενες επιχειρήσεις με δεδομένους πόρους, πελάτες, γνώση της αγοράς τους και αξιόπιστες πληροφορίες που να δικαιολογούν μακροπρόθεσμα πλάνα.
2) Στόχος. Μην πουλάς σε όλους. Μην βάζεις στόχο ποτέ το 100% της αγοράς. Ποτέ. Ακόμα κι αν (θεωρητικά) το έχεις. Ακόμα κι αν το προϊόν σου μοιάζει με μαζικό, κάτσε να αναλύσεις καλύτερα την αγορά σου, επιμέρισε την προσοχή σου σε ένα μικρό και μετρήσιμο κομμάτι της το οποίο θα σε βάλει στο παιχνίδι αρχικά και στην πορεία επεκτείνεσαι παραπέρα. Πρέπει να χεις υπ' όψιν σου ότι δεν αποδέχονται όλοι οι πελάτες το καινούριο αμέσως και εύκολα άρα και το δικό σου δεν θα γίνει άμεσα αποδεκτό. Αυτή την παγίδα την πατάνε πολλοί που δεν κάηκε η γούνα τους ακόμα και νομίζουν πως ό,τι ακούγεται καλό μέσα στο κεφάλι τους ακούγεται εξίσου καλό και στην πραγματικότητα. Ακόμα και σε μαζική αγορά να μπεις δεν θα έρθουν όλοι, δεν θα έρθουν με την μία και δεν θα έρθουν απλά επειδή το έφτιαξες. Δεν δουλεύει έτσι ο κόσμος. πρέπει να αποδείξεις ότι αυτό που έφερες στην αγορά δουλεύει καλύτερα από τις λύσεις που έχουν στα χέρια τους και ότι μπορούν να σε εμπιστευτούν. Μετά πρέπει να τους δώσεις κίνητρο για να ξανάρθουν. Εάν τα δείξεις αυτά στην μπίζνα σου τότε και μόνο τότε μπορείς να μιλάς για το "κοινό σου" και τα περαιτέρω σχέδια σου.
3) Λεφτά. Καμμία δραστηριότητα δεν θα πρέπει να κοστίσει παραπάνω λεφτά από το marketing και το σχεδιασμό του προϊόντος. Και ανάμεσα στα δυο, περισσότερους πόρους στο marketing να δώσεις ώστε η προσοχή σου να πέσει εκεί και όχι να φας κόλημα με ένα "τέλειο" προϊόν που μπορεί στην τελική να αποδειχτεί λάθος. Μην ξοδεύεις σε μεσίτες, δικηγόρους, λογιστές, γραφεία και έπιπλα, μην σπαταλάς σε κάρτες και εταιρική ταυτότητα. Αν δεν έχεις φίλο γραφίστα βρες ένα προγραμματάκι από τα πολλά που υπάρχουν online, φτιάξε ένα logo, σχεδίασε και μια απλή καρτούλα, τύπωσε μερικές εκατοντάδες σε ένα φωτοτυπάδικο και είσαι έτοιμος. Μην ξοδεύεις άσκοπα σε web designers που νομίζουν ότι ακόμα ζούμε στο 2004 και σε κοιτάνε σαν να κατέβηκες από το χωριό. Βρες κάποιον να σου κάνει ένα καθαρό site με λίγα λεφτά ή ακόμα καλύτερα μάθε να στήνεις μόνος σου από έτοιμες πλατφμόρμες (weebly, wordpress, wix κλπ). Ακόμα και για eshop και σύνθετες πλατφόρμες έχει πλέον σχεδόν ό,τι λογισμικό θες online. Τα ξαναείπαμε, η τεχνολογία προσφέρει μεγαλύτερη αυτονομία. Πλέον δεν υπάρχει κάτι βασικό που χρειάζεται μια νέα/μικρή επιχείρηση που να μην μπορεί να το κάνει ο επιχειρηματίας μόνος του. Μην ξοδεύεις λεφτά άσκοπα.
4) Προσωπικό. Μοναχός σου χόρευε κι όσο θέλεις πήδα! Μην προσλαμβάνεις κανέναν που δεν χρειάζεσαι. Δεν θα κάτσεις εσύ στην άκρη να κάνουν άλλη την δουλειά. Έχεις λεφτά να πληρώσεις προσωπικό; Εάν σου περισσεύουν για να πληρώσεις υπαλλήλους τότε σίγουρα σου φτάνουν για να ρίξεις στο προϊόν και στο marketing. Μην ψάχνεις για συνεργάτες εκτός κι αν είναι απόλυτη ανάγκη. Νέα επιχείρηση σημαίνει ότι ο επιχειρηματίας φοράει πολλά καπέλα και κάνει πολλά πράγματα ταυτόχρονα. Εάν θέλεις οπωσδήποτε βοήθεια βρες κάποιον να βλέπει όπως εσύ και να κάνει εκείνα που σου λείπουν. Μην προσπαθείς να πείσεις κανέναν επειδή είναι "καλός". Δεν έχεις χρόνο για διαφωνίες με ανθρώπους που είναι "καλοί" αλλά δεν βλέπουν όπως εσύ. Και δεν έχεις καμμιά διάθεση κάποιος από το πουθενά να έχει γνώμη και άποψη (και δύναμη) πάνω σ'αυτό που θες να κάνεις. Δεν είναι παιχνιδάκι η νέα επιχείρηση να παίζεις με τον οποιονδήποτε μπορεί να συμπάθησες σε ένα event και δεν ξέρεις πως θα φερθεί under pressure. Δεν υπάρχει τίποτα πιο σημαντικό σε μια νέα επιχείρηση από το να τραβάς κουπί συνέχεια μέχρι να φτάσεις σε πελάτες και σταθερά έσοδα. Σε αυτό το μονότονο μοτίβο δεν έχεις περιθώρια για περιττά έξοδα και κόντρες.
5) Πελάτες. Μην ξεκινάς νέα επιχείρηση χωρίς πελάτες. Πρέπει να χεις κάνει πολύ καλή προεργασία ώστε όταν ξεκινήσεις να έχεις να πατήσεις πάνω σε κάποιες λίγες πωλήσεις. Θα βοηθήσουνε πολύ και πρακτικά αλλά και ψυχολογικά. Μην κάνεις το λάθος να ανοίξεις και να περιμένεις να έρθουνε μόνοι τους. Ξέχασέ το. Χαμένος χρόνος και μεγάλη απογοήτευση. Βρες το κοινό σου, μάθε την αξία του, να είσαι άμεσα σχετιζόμενος με την αγορά που μελετάς. Οι αρχικοί πελάτες μπορεί να ρθουνε από εξωτερικούς συνεργάτες ή από δευτερεύουσες δραστηριότητες που μπορεί να έχεις. Πούλα κάτι που θέλει ο πελάτης και φέρτον μετά στα νερά σου. Μάθε να εξυπηρετείς σωστά και να χτίζεις εμπιστοσύνη ώστε ο πελάτης που αρχικά είναι διστακτικός να δει αργότερα με ενδιαφέρον το προϊόν σου. Βρες δηλαδή ένα αγκίστρι για να τον φέρεις και μετά κέρδισέ τον με την εξυπηρέτησή σου μέχρι να αποφασίσει να αγοράζει συνειδητά από σένα. Το blogging και τα social media είναι ένας πολύ καλός τρόπος να αρχίσεις να φτιάχνεις μια βάση email από την οποία σιγά-σιγά θα προσπαθείς να μετατρέψεις τους followers σε μελλοντικούς πελάτες.
Η νέα/μικρή επιχείρηση είναι ένα πολύ απλό σχήμα. Με πολύ δύσκολη αποστολή.
Μην τα κάνεις δυσκολότερα. Δεν είσαι σε 5αστερο ξενοδοχείο με όλες τις ανέσεις.
Είσαι ναυαγός σε ερημικό νησί, με ελάχιστα μέσα και κανέναν να σε βοηθήσει.
Μην τα κάνεις δυσκολότερα. Δεν είσαι σε 5αστερο ξενοδοχείο με όλες τις ανέσεις.
Είσαι ναυαγός σε ερημικό νησί, με ελάχιστα μέσα και κανέναν να σε βοηθήσει.